Μύλοι Μυλοποτάμου

Σε μια κατάφυτη λαγκαδιά, στους πρόποδες του λόφου όπου σκαρφαλώνει ο Μυλοπόταμος, κρύβεται ένα μαγικό τοπίο: οι Μύλοι ή Νερόμυλοι.

Παλαιότερα, περίπου 25 νερόμυλοι λειτουργούσαν στην περιοχή, εκμεταλλευόμενοι την αφθονία του νερού από την πηγή της Νεράιδας. Σήμερα, 5 μύλοι σώζονται σε σχετικά καλή κατάσταση, αφηγώντας ιστορίες από μια περασμένη εποχή.

Ιστορικό πλαίσιο
Η ύπαρξη των μύλων χρονολογείται από την Ενετοκρατία, πιθανότατα τον 16ο αιώνα. Η ακμή τους τοποθετείται στους 18ο και 19ο αιώνα, όταν η παραγωγή αλεύρου αποτελούσε ζωτικής σημασίας δραστηριότητα για τα Κύθηρα.
Κάθε μύλος αποτελούσε μια μικρή οικοτεχνία. Εκτός από την άλεση σιτηρών, στους μύλους γινόταν και η παραγωγή χαρτιού, μπαρουτιού και υφαντών.

Περιήγηση στους Μύλους
Ξεκινώντας από την είσοδο της λαγκαδιάς, ακολουθείτε ένα μονοπάτι πεζοπορίας μήκους περίπου 2,5 χιλιομέτρων. Το τοπίο που αντικρίζετε είναι μαγευτικό: πλούσια βλάστηση, αιωνόβια πλατάνια, γέφυρες, καταρράκτες και λίμνες συνθέτουν ένα ονειρικό σκηνικό.

Κατά μήκος της διαδρομής, συναντάτε τους πέντε σωζόμενους μύλους:

Μύλος του Καπετάνιου: Ο πιο καλοδιατηρημένος μύλος, χτισμένος το 1840, έχει ανακαινιστεί πλήρως και λειτουργεί ως μουσείο.
Μύλος του Λεωνή: Βρίσκεται σε ερειπωμένη κατάσταση, διατηρώντας όμως τα ερείπια του μηχανισμού του.
Μύλος της Φωτεινής: Χτισμένος σε σχήμα πύργου, διατηρεί τμήματα της τοιχοποιίας και της στέγης του.
Μύλος του Νικόλα: Σε ερειπωμένη κατάσταση, με ερείπια του μηχανισμού και της στέγης.
Μύλος του Κουτσομύτη: Ο πιο απομακρυσμένος μύλος, με ερείπια του μηχανισμού και της τοιχοποιίας.

Σημασία και αξία
Οι Μύλοι του Μυλοποτάμου αποτελούν ένα σημαντικό μνημείο της βιομηχανικής κληρονομιάς των Κυθήρων. Μέσα από αυτούς, αναβιώνει η ιστορία του τόπου και οι οικονομικές δραστηριότητες των κατοίκων.
Παράλληλα, η περιοχή των Μύλων αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για πεζοπόρους και φυσιολάτρες. Η ομορφιά του τοπίου, η γαλήνη και η πλούσια βιοποικιλότητα προσφέρουν μια μοναδική εμπειρία στους επισκέπτες.

Προστασία και ανάδειξη
Παρότι οι Μύλοι του Μυλοποτάμου έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο, η κατάστασή τους παραμένει ανησυχητική. Απαιτούνται άμεσες ενέργειες για την προστασία και ανάδειξή τους, ώστε να διατηρηθούν για τις μελλοντικές γενιές.

Ελπίζουμε σύντομα οι Μύλοι του Μυλοποτάμου να λάβουν την απαραίτητη φροντίδα και να αναδειχθούν ως ένα λαμπρό στολίδι.